Körlüğe niçin olanlar, yüzü nüzul edenler yada kulak zarını yiyip bitirenler… Bedenimize giren bazı korkulu parazitler ciddi hastalıkları tetikleyebilir.
Parazitler, yaşam döngülerini bir konakçı olmadan devam ettiremeyen organizmalardır. Parazitler insanlarda birçok hastalığı tetikleyebilir. Onlarca santimetrelik solucanlar yada tek hücreli amipler şeklinde ortaya çıkabilirler.
Parazit, yalnızca başka bir organizmanın içinde yaşayabilen ve büyüyebilen canlı bir organizmadır. Parazitler hücreleri, yiyecekleri, dokuları vb. büyümek ve üremek için kullanır. Tüm parazitler sadece başka bir organizmayı parazitleyerek yaşayabilir, sadece bir organizmayı parazitleştiren her mikroorganizmanın parazit olması gerekmez. Mesela virüsler parazit olarak yaşar, sadece parazit değildir.
Tek hücreden oluşan parazitlere protozoa denir. Kolonilerde değil, kendi başlarına yaşarlar. Fazlaca hücreden oluşan parazitler ise metazoanlardır. Genel olarak bunlar, belirli bir ortamda gelişebilen solucanlardır. Sindirim sisteminde, karaciğerde ve hatta kalpte cilt altında gelişebilirler.
Fazlaca çeşitli şekilleri vardır, kıl kurdu benzer biçimde yuvarlak, yassı kurt benzer biçimde düz formda bulunabilirler. Akarlar benzer biçimde çıplak gözle görülemeyen minik mikroskobik böceklerdir.
Bunlar içinde insan vücuduna en oldukca zarar veren parazitler bulunur. İşte en zararı dokunan 7 parazit.
Kasları nüzul ediyor: Avustralya kenesi
Avustralya’da endemik bir tür olan Ixodes holocyclus, felce niçin olabiliyor. Ilkin kusma ile kendini gösteren kene, hemen sonra alt ekstremitelerde kas gücü kaybı ile tesir ediyor. Nüzul hemen sonra 24 saat içinde ortaya çıkıyor ve yavaş yavaş vücudun geri kalanına yayılıyor.
Kene hızla çıkarılmazsa solunum ve yutma kaslarının zarar görmesi ölüme yol açabilir. İnsan vakaları nadirdir, sadece her yıl 100 binden fazla evcil hayvanın etkilendiği tahmin edilmektedir.
Kulağı içeriden yiyor: Wohlfahrtia magnifica
Wohlfahrtia magnifica, çoğunlukla kulağı etkileyen miyazise (derinin kurtlanması) niçin olur. Larvalar kulak zarını salgın eder ve hemen sonra iç kulağın duvarına ve kimi zaman de beyne saldırır ve bu da ölüme yol açabilir. Kurtçuk ek olarak gözlere saldırabilir ve göz küresini tahrip edebilir.
Deri altında hareket eden bir şey hissine niçin olurlar. Ortalama 10 milimetrelik kurtçuklar birkaç gün sonrasında çıkar, sadece ödem yada alerjik şoklara niçin olabilir.
Yara izleri bırakıyor: Leishmania
Leishmania, leishmaniasis hastalığına yol açan bir mikroorganizmadır. Bir tür minik sivrisinek olan tatarcık tarafınca ısırıldığında insanlara bulaşır. Leishmania hemen sonra hücreler tarafınca yutulur ve burada kamçısını kaybederek bir amastigota dönüşür.
Enfekte hücrelerin konumuna bağlı olarak ortaya çıkan emareler farklılık gösterir. Deride silinmez yara izleri bırakabilen büyük kabuklar ortaya çıkarabilirler. En ciddi olan visseral biçim ateş, kilo kaybı, karaciğer, dalak ve lenf düğümlerinin şişmesi ile kendini gösterir. Tedavi edilmezse ölümcüldür.
Fil hastalığına niçin oluyor: Wuchereria bancrofti
Fil hastalığı uzuvların büyük şekilde şişmesine niçin olur. Vakaların yüzde 90’ına yol açan Wuchereria bancrofti de dahil olmak suretiyle üç çeşit solucanın niçin olduğu enfeksiyondan oluşur.
Wuchereria bancrofti, sivrisinekler tarafınca bulaşan mikrofilarya adında olan milyonlarca minik larva üretir. Bunlar lenfatik sisteme girerler ve erişkin hale geldiklerinde uzuvlarda doku şişmesine ve derinin kalınlaşmasına yol açabilirler.
Dünya Sıhhat Örgütü’ne bakılırsa enfekte olmuş her üç kişiden biri sakatlayıcı bir durum yaşıyor.
Körlüğe niçin oluyor: Onchocerca volvulus
Onchocerca volvulus solucanının niçin olduğu onchocerciasis hastalığı, cildi ve gözleri etkisinde bırakır. 30 Afrika ülkesini etkileyen bu biçim, dünyadaki körlüğün önde gelen dördüncü nedenidir.
Bu parazit göze göç ettiğinde ve orada öldüğünde gözü bulanıklaştıracak iltihaplı bir reaksiyona niçin olur. Milyonlarca insan hala risk altında kabul ediliyor. Ek olarak ciltte şiddetli kuruluğa ve erken yaşlanmaya yol açan değişik bir onkoserkiazis formu daha vardır.
Beyni yiyor: Naegleria fowleri
Beyin yiyen amip olarak malum naegleria fowleri; göllerin, bataklıkların yada bakımsız yüzme havuzlarının ılık sularında yaşayan bir amiptir. Vakaların yüzde 95’inde ölümcül olan oldukca ciddi bir durum olan primer amipli meningoensefalitin nedenidir.
Enfeksiyon, direkt suya temas yada rüzgarla taşınan su damlacıklarını solunum etmekle meydana gelir. Amip buruna sızar ve sonrasında beyne göç eder. 1 ila 9 gün sonrasında baş ağrısı, kusma ve ateş ortaya çıkar, peşinden kafa karışıklığı ve halüsinasyonlar görülür.
Hastalık nadirdir, 50 yılda dünya genelinde 310 olay kaydedilmiştir.
Akciğerleri salgın ediyor: Ascaris
30 santimetre uzunluğa kadar büyüyebilen renkli bir yuvarlak kurttur. Kirlenmiş su yada yiyeceklerin tüketilmesiyle bulaşır. Dişi ince bağırsakta yaşar, kişinin yedikleriyle beslenir ve günde 200 bine kadar yumurta bırakabilir. Sindirim duvarını geçen ve karaciğere ve hemen sonra bazı durumlarda kan dolaşımı yöntemiyle akciğerlere ulaşan embriyoları özgür bırakırlar. Ondan sonra pulmoner opasite, öksürük ve ateş ile beraber Löffler sendromuna niçin olurlar.
En ciddi komplikasyonlar apandisit ile beraber akut pankreatittir. Ascariasis, dünyadaki en yaygın bağırsak parazitidir, başta gelişmekte olan ülkelerde olmak suretiyle dünya nüfusunun dörtte birini etkisinde bırakır.